1․ Վարչական ակտով լուծվող հարցի նկարագրությունը,

Վարդենիս համայնքի Վարդենիս քաղաքի Երիտասարդության փողոցի թիվ 2 բազմաբնակարան շենքի բակում Վարդենիս համայնքի պատկանող հողամասում, առանց հողօգտագործման իրավունքի և առանց համապատասխան թույլտվության, իրականացվել են մետաղյա կոնստրուկցիաներով ավտոտնակի կառուցման շինարարական աշխատանքներ, որով ծանրաբեռնվել է համայնքի սեփականություն հանդիսացող հողամասը։

Համաձայն << Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին >> օրենքի 30-րդ հոդվածի <<բ>> կետի Վարդենիսի համայնքապետարանի աշխատակազմում հարուցվել է վարչական վարույթ։

Վարչական վարույթի ընթացքում լսումներ չեն անցկացվել՝ հիմք ընդունելով << Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին >> օրենքի 38-րդ հոդվածի 3-րդ մասի <<ա>> կետով սահմանված կարգավորումները։

2․ Վարչական ակտն ընդունելու համար հիմք հանդիսացող փաստեր․

Վարչական գործի փաստական հանգամանքների բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ քննության արդյունքում՝ ձեռքբերված ապացույցներով, վարչական մարմինը հաստատված է համարում հետևյալը՝

ա․ Վարդենիս համայնքի Վարդենիս քաղաքի Երիտասարդության փողոցի թիվ 2 բազմաբնակարան շենքի բակում Վարդենիս համայնքի պատկանող հողամասում, առանց հողօգտագործման իրավունքի և առանց համապատասխան թույլտվության, իրականացվել են մետաղյա կոնստրուկցիաներով ավտոտնակի կառուցման շինարարական աշխատանքներ, իսկ դրանով ծանռաբերնված հողամասը փաստացի օգտագործվում է ապօրինի, քանի որ այդ հողամասի նկատմամբ չկա ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված կարգով ձևակերպված որևէ իրավունք․ 

բ․ վերոնշյալ ինքնակամ շինությամբ փաստացի ծանրաբեռնված է Վարդենիս համայնքի սեփականություն հանդիսացող հողամասը, ուստի անհրաժեշտություն է առաջացել ազատել հիշյալ հողամասը՝ դրանով ծանրաբեռնված ինքնակամ շինությունից․

գ․ առանց համապատասխան քաղաքաշինական փաստաթղթերի իրականացված վերնշված հասցեի շինությունը, ՀՀ  օրենսդրությամբ սահմանված պահանջներին համապատասխան շինարարական հրապարակով կահավորված չէ, կառուցվող շինությունը որևէ կերպ սահմանազատված չէ , մայթը տարանջատված չէ ինքնական շինությունից, ինչից բխում է, որ շինարարության իրականացումը կարող է վտանգ ներկայացնել անձանց կյանքին և առողջությանը, այսինքն՝ վարչական ակտն ընդունելու հապաղումը կարող է հանգեցնել հանրության համար որևէ վտանգի առաջացմանը։

 3․ Վարչական ակտն ընթունելու հիմնավորումը․

<< Հայաստանի Հանրապետության քաղաքային օրենսգրքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին >> ՀՕ-397-Ն օրենքի 2-րդ հոդվածի 2-րդ կետի համաձայն՝ մինչև սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելը կառուցված և ինքնակամ կառույցների հաշվառման կարգ սահմանող Կառավարության որոշմամբ (այսուհետ սույն հոդվածում նաև՝ Կառավարության որոշում) սահմանված կարգով հաշվառված ինքնակամ կառույցների (կիսակառույց ինքնակամ կառույցների հատվածների) վրա տարածվում են մինչև սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելը գործող ինքնակամ կառույցների օրինականացման վերաբերող կարգավորումները, այդ թվում՝ դրանց հիման վրա ընդունած ենթաօրենսդրական ակտերի դրույթները։ Կառավարության կողմից կարող են սահմանվել սույն մասով նախատեսված ինքնակամ կառույցների (կիսակառույց ինքնակամ կառույցների հատվածների) օրինականացման առանձնահատկություններ։ 

Համաձայն քաղաքացիական օրենսգրքի 188-րդ հոդվածի 1-ին մասի՝ ինքնակամ կառույց է համարվում օրենքով և այլ իրավական ակտերով սահմանված կարգով այդ նպատակի համար չհատկացված հողամասում կամ առանց թույլտվության կամ թույլտվությամբ սահմանված պայմանների կամ քաղաքաշինական նորմերի և կանոնների էական խախտումներով կառուցված կամ վերակառուցված կամ տեղադրված շենքը, շինությունը կամ այլ կառույցը, իսկ 1-ին մասի 1-ին կետի համաձայն՝ ինքնակամ կառույց չի կարող ճանաչվել օրինական և ենթակա է քանդման (ապամոնտաժման)։ Նման կառույցի քանդման (ապամոնտաժման) կարգը և ժամկետները սահմանվում են Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ։ Նույն հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն՝ հողամասի սեփականատերը, այդ թվում ինքնակամ կառույցի առկայությամբ հողամասը ձեռք բերողը, կրում է դրա վրա գտնվող ինքնակամ կառույցի օգտագործման ու ինքնակամ կառույցի քանդման (ապամոնտաժման) հետ կապված ռիսկերը։ Նույն հոդվածի 3-րդ մասի համաձայն՝ հողամասի սեփականատերը իրավունք ունի քանդելու իր հողամասում գտնվող ինքնակամ կառույցը՝ առանց դատարան դիմելու։ Պետական կամ համայնքային սեփականություն հանդիսացող հողամասում գտնվող ինքնակամ կառույցի քանդման (ապամոնտաժման) մասին որոշում կայացնում են օրենքով սահմանված իրավասու մարմինները։ ՈՒրիշի հողամասում գտնվող ինքնակամ կառույցը պետության, համայնքի կամ այլ շահագրգիռ անձի հայցով, որի իրավունքները և օրենքով պահպանվող շահերը խախտվել են, ենթակա է քանդման (ապամոնտաժման), իսկ հողամասը՝ նախկին վիճակի վերականգնման՝ հողամասի սեփականատիրոջ հաշվին։ ՈՒրիշի հողամասում ինքնակամ կառույց իրականացրած անձը պարտավոր է հատուցել հողամասի սեփականատիրոջը հասցրած վնասը, ներառյալ՝ ինքնակամ կառույցի քանդման (ապամոնտաժման) և հողամասի նախկին վիճակի վերականգնման ծախսերը։ Վերը նշված հոդվածի 3-րդ մասի համաձայն՝ ինքնակամ կառույցների առկայությամբ անշարժ գույքի նկատմամբ իրավունքի գրանցման առանձնահատկությունները կարգավորվում են գույքի նկատմամբ իրավունքի պետական գրանցման մասին օրենքով և դրա հիման վրա ընդունած այլ իրավական ակտերով։ Ինքնակամ կառույցները չեն կարող ճանաչվել օրինական , և դրանք ենթակա են քանդման, եթե կառուցված են Հայաստանի Հանրապետության հողային օրենսգրքի 60-րդ հոդվածով սահմանված հողամասերի վրա, ինչպես նաև իժիներատրանսպորտային օբյեկտների օտարման կամ անվտանգության գոտիներում կամ կառուցված են քաղաքաշինական նորմերի և կանոնների էական խախտումներով և առաջացնում են հարկադիր սերվիտուտ պահանջելու իրավունք։ 

ՀՀ Կառավարության 2006 թվականի մայիսի 18-ի հ․912-Ն որոշման 2-րդ կետով սահմանված է, որ օրինականացման ենթակա չեն այն ինքնակամ կառույցները ՝

ա․ որոնց պահպանումը խախտում է այլ անձանց իրավունքները և օրենքով պահպանվող շահերը կամ վտանգ է սպառնում քաղաքացիների կյանքին և առողջությանը․     

բ․ որոնք կառուցված են հողային օրենսգրքի 60-րդ հոդվածով սահմանված հողամասերի վրա, ինչպես նաև իժիներատրանսպորտային օբյեկտների օտարման կամ անվտանգության գոտիներում կամ կառուցված են քաղաքաշինական նորմերի և կանոնների էական խախտումներով և առաջացնում են հարկադիր սերվիտուտ պահանջելու իրավունք։ Նույն որոշմամբ հաստատված կարգի 44-րդ կետով սահմանված է , որ սույն կարգով նախատեսված ինքնակամ կառույցների օրինականացումը մերժվում է համապատասխան որոշմամբ, եթե դրանք չեն բավարարում քաղաքացիական օրենսգրքի 188-րդ հոդվածվ և սույն կարգով սահմանված օրինականացման պայմանները։

Համաձայն ՀՀ Կառավարության 2006 թվականի մայիսի 18-ի հ․912-Ն որոշման հավելվածի 33-րդ հոդվածի՝ համայնքի ղեկավարը սեփական նախաձեռնությամբ ընդունում է որոշում պետական կամ համայնքային սեփականություն հանդիսացող հողամասերում գտնվող ինքնակամ կառույցներն օրինականացնելու կամ քանդելու մասին։

Համաձայն հողային օրենսգրքի 44-րդ հոդվածի քաղաքացիների ու իրավաբանական անձանց հողամասերի նկատմամբ սեփականության և այլ գույքային իրավունքներն իրենց հայեցողությամբ տիրապետելու, օգտագործելու և տնօրինելու իրավունքն է՝ օրենքով նախատեսված սահմանափակումների ու այլ պայմանների պահպանմամբ և հողամասերի նկատմամբ քաղաքացիների և իրավաբանական անձանց սեփականության իրավունքը ծագում է պետական ու համայնքային հողերի մասնավորեցման, ժառանգման, առքուվաճառքի, նվիրատվության և հողի հետ կապված այլ գործարքների ու իրավաբանական փաստերի հիման վրա։

Համաձայն <<Քաղաքաշինության մասին >> օրենքի 26-րդ հոդվածի 5-րդ մասի համայնքի տարածքներում համայնքի ղեկավարը վերահսկում է կառուցապատողներին տրված ճարտարապետահատակագծային առաջադրանքների, բնակավայրերի քաղաքաշինական կանոնադրության պահանջների կատարումը, հողերի և ամրակայված գույքի քաղաքաշինական նպատակային օգտագործումը, ինչպես նաև կանխարգելում, կասեցնում է ինքնակամ շինարարության դեպքերը և օրենքով սահմանված կարգով ապահովում է դրանց հետևանքների վերացումը։ 

Համաձայն<< Տեղական Ինքնակառավարման Մասին >> օրենքի 42-րդ  հոդվածի 8-րդ կետի Վարդենիսի համայնքապետը, որպես պարտադիր լիազորություն կազմակերպում է ինքնակամ կառույցների կասեցման և ինքնակամ կառույցների վերացման հետ կապված աշխատանքները։   

Համաձայն << Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին >> օրենքի 36-րդ հոդվածի 3-րդ մասի եթե վարչական վարույթի հարուցելուց հետո վարչական մարմնի տրամադրության տակ առկա են համապատասխան վարչական ակտն ընդունելու համար անհրաժեշտ փաստաթղթերը, բավարար չափով պարզաբանաված և ճշգրտված են տվյալ գործի հանգամանքները, ապա վարչական մարմինը պարտավոր է վարչական ակտն ընդունել նշված հանգամանքների ի հայտ գալուց հետո՝ ողջամիտ ժամկետում՝ չսպասելով ընդհանուր կամ հատուկ ժամկետի լրանալուն։ 

Համաձայն << Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին >> օրենքի 38-րդ հոդվածի 3-րդ մասի <<ա>> կետի՝ լսումներ չեն անցկացվում, եթե անհրաժեշտություն է առաջանում անհապաղ ընդունելու վարչական ակտ, քանի որ հապաղումը կարող է հանգեցնել հանրության համար որևէ վտանգի առաջացման։

Համաձայն << Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին >> օրենքի 60-րդ հոդվածի 1-ին մասի՝ գրավոր վարչական ակտն ուժի մեջ է մտնում այդ ակտն ընդունման մասին՝ նույն օրենքի 59-րդ հոդվածով սահմանված կարգով իրազեկելուն հաջորդող օրվանից, եթե օրենքով կամ այլ ակտով այլ բան նախատեսված չէ։ 

Հաշվի առնելով վերը նշված փաստական և իրավական հիմնավորումները և հարուցված վարչական վարույթի ընթացքում ձեռք բերված ապացույցները, հիմք ընդունելով հողային օրենսգրքի 43-րդ հոդվածի 2-րդ մասի, 44-րդ հոդվածի 2-րդ մասի <<Քաղաքաշինության մասին>> օրենքի 26-րդ հոդվածի 5-րդ մասի, << Տեղական Ինքնակառավարման Մասին >> օրենքի 9-րդ  հոդվածի 2-րդ մասի, << Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին >> օրենքի 30-րդ,  36-րդ, 38-րդ, 58-րդ, 60-րդ, հոդվածների դրույթները, ինչպես նաև ՀՀ Կառավարության 2006 թվականի մայիսի 18-ի հ․912-Ն որոշման պահանջները՝ որոշում եմ.

1․ Հանձնարարել Վարդենիսի համայնքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության, հողօգտագործման և հողաշինության բաժնին ապամոնտաժել Վարդենիս համայնքի Վարդենիս քաղաքի Երիտասարդության փողոցի թիվ 2 բազմաբնակարան շենքի բակում, առանց հողօգտագործման իրավունքի պետական գրանցման օգտագործվող, համայնքի սեփականություն հանդիսացող հողամասում կառուցված մետաղյա կոնստրուկցիաներով ավտոտնակը և անօրինական տիրապետումից ազատել համայնքային սեփականություն հանդիսացող հողամասը։ 

2․ Առաջարկել Հայաստանի Հանրապետության ՆԳՆ ՀՈԳՎ Վարդենիսի բաժնին, սույն որոշման 1-ին կետի համաձայն՝ Վարդենիսի համայնքապետարանի կողմից վարչական հարկադրանքի միջոցներ կիրառվելու ընթացքում, համապատասխան վայրում ապահովել հասարակական կարգի պահպանում։

3․ Սույն որոշման պահանջների կատարման կազմակերպումն դնել Վարդենիսի համայնքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության, հողօգտագործման և հողաշինության բաժնի վրա։

4․ Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում ընդունման պահից։

5․ Սույն որոշումը կարող է վարչական կարգով բողոքարկվել Վարդենիս համայնքի ղեկավարին կամ դատական կարգով Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատարան՝ դրա ուժի մեջ մտնելու օրվանից երկամսյա ժամկետում։

6․ Սույն որոշման կատարման ընթացքի նկատմամբ հսկողությունն ապահովում է Վարդենիս համայնքի ղեկավարի առաջին տեղակալ Կարեն Մկրտչյանը։